Wielu konsumentów posiada problem z narastającym zadłużeniem. Bardzo często, kumulujące się odsetki i opłaty zmuszają osobę do zaciągnięcia kolejnych zobowiązań finansowych, w celu pokrycia poprzedniego wymagalnego zadłużenia, co doprowadza do sytuacji w której zadłużenie wymyka się spod kontroli, a sam konsument przestaje być w stanie je spłacać.

Ustawodawca przewidział ten scenariusz, wprowadzając możliwość złożenia przez konsumenta wniosku o upadłość. Celem przedmiotowego postępowania jest zlikwidowanie zadłużenia konsumenta poprzez opracowanie jego planu spłaty i umorzenie pozostającego zadłużenia po 3 letnim okresie wykonywania planu.

Wniosek o upadłość konsumencką składany jest na formularzu urzędowym, w którym upadły wskazuję składniki swojego majątku, swoje wierzytelności i ich wysokość, możliwość zarobkowe oraz uzasadnienie wniosku, w którym należy wskazać czemu nie jest w stanie spłacać zadłużenia (i że jego powstanie nie miało związku z np. celowym działaniem czy rażącym niedbalstwem).

W przypadku uwzględnienia wniosku o ogłoszenie upadłości Sąd, zgodnie z art. 491(5) ustawy prawo upadłościowe wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym między innymi wyznacza syndyka i wzywa wierzycieli upadłego do zgłaszania wierzytelności syndykowi. Należy zauważyć, że co do zasady z dniem ogłoszenia upadłości całość majątku upadłego konsumenta wchodzi w skład masy upadłościowej. Oznacza to, iż majątek upadłego podlegać będzie likwidacji, w celu zaspokojenia wierzycieli, a zarząd nad nim będzie sprawował ustanowiony przez Sąd syndyk. Dzieje się tak dlatego, iż celem postępowania upadłościowego jest nie tylko uwolnienie od zadłużenia dłużnika (lub umożliwienie mu spłaty zobowiązań), ale również zaspokojenie wierzycieli w jaki największym stopniu.

Do zadań syndyka należy sporządzenie spisu majątku i dokonanie jego likwidacji. W praktyce do sporów między upadłym, a wierzycielem najczęściej dochodzi na tle określenia czy dany składnik majątku wchodzi lub nie wchodzi w skład masy upadłościowej. Przedmiotową kwestię określa art. 63 ustawy prawo o upadłości i stanowi, że do masy upadłości nie wchodzi między innymi mienie nie wyłączone od egzekucji komorniczej na podstawie ustawy kodeks postępowania cywilnego.

Składając wniosek o upadłość należy pamiętać, że w przypadku uwzględnienia wniosku dojdzie do likwidacji całego majątku dłużnika. Warto w związku z powyższym rozważyć, czy ewentualne umorzenie zadłużenia warte jest np. sprzedaży przez syndyka mieszkania upadłego lub jego samochodu. Jednocześnie należy pamiętać, że sprzedaż mieszkania w ramach postępowania upadłościowego jest korzystniejsza dla konsumenta, niż gdyby miało dojść do niej poprzez egzekucję komorniczą jego zadłużenia, ponieważ koniec postępowania upadłościowego co do zasady wiąże się z umorzeniem zadłużenia.

W celu przeprowadzania postępowania upadłościowego, warto jest skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, zarówno w celu merytorycznego przygotowania wniosku o zgłoszenie upadłości, jak i w celu kontroli jego prawidłowości i dopilnowania by przebiegło w sposób sprawny.